Spośród wielu doskonałych opowiadań Sławomira Mrożka „Artyście” przypadło pełnić rolę lektury obowiązkowej. To bardzo krótki tekst, ale zmuszający do myślenia, zaopatrzony w zaskakującą puentę (jak to u Mrożka…) i wywołujący uśmiech.
Fabułę da się streścić w dwóch zdaniach. Kogut chce dostać pracę w cyrku i nieudolnie udaje w tym celu lwa. Nie przyjmuje propozycji bycia… kogutem, bo nie pozwalają mu na to ambicje. I od przyswojenia fabuły zacznijmy tę lekcję. O motywacji, ambicjach będzie nieco później.
Propozycja omówienia lektury
- Proszę uczniów, by zamknęli oczy i wyobrazili sobie historię, którą opowiadam. A brzmi ona tak: „Wyobraź sobie wielki kamień, tak wielki, że nie możesz nim nawet poruszyć. Ni stąd ni zowąd on sam zaczyna się toczyć i wpada do komnaty. W tej komnacie odnajduje go pewien więzień. Ale że nie widzi dokładnie, co to jest, rozpala ogień, by było jaśniej. Jego uwagę przykuwa jednak siedzący przy ścianie zakonnik. Biedaczek krwawi. Z powodu silnego krwawienia umiera”. Przepytuję uczniów z tej historyjki. Gdzie wpadł kamień? Co więzień zrobił, by go lepiej widzieć? Dlaczego zakonnik zmarł? Zaprezentowana czynność to tak zwana łańcuchowa metoda skojarzeń[1]. Jeszcze raz… Co wpadło do komnaty? Kamień. Pierwsza część sagi o Harrym Potterze nosi tytuł „Harry Potter i Kamień Filozoficzny”. Gdzie wpadł kamień? Do komnaty! A więc druga część to… I w tym momencie już uczniowie podają kolejne tytuły powieści J. K. Rowling. I choć nasz kogut nie ma z nimi za wiele wspólnego (mimo iż motyw koguta pojawia się np. w „Harrym Potterze i Komnacie Tajemnic”) i choć nie taki jest cel zaprezentowanej metody mnemotechnicznej, postanowiłam ją wykorzystać do tego, by pokazać, że gdy zaangażujemy się emocjonalnie w słuchanie i wyobrazimy sobie tekst, będzie nam łatwiej zapamiętać jego treść (przy założeniu, że „powtarzanie jest matką wiedzy”).
- Uczniowie ponownie zamykają oczy. Tym razem słuchają, jak nauczyciel czyta „Artystę” Sławomira Mrożka. Podobnie jak przed kilkoma minutami, starają się odtworzyć z pamięci to, co usłyszeli: ustalić liczbę bohaterów i przebieg wydarzeń. Znów pytani są wyrywkowo – to znaczy nie odtwarzają fabuły punkt po punkcie, ale odpowiadają na pytania.
- Uczniowie samodzielnie sporządzają w zeszytach plan wydarzeń na podstawie lektury (nauczyciel przypomina o konsekwentnym stosowaniu interpunkcji oraz typów wypowiedzeń).
- Jeden z uczniów siada na środku sali. Staje się na chwilę kogutem, który odpowiada na pytania audytorium. Dlaczego nie przyjął propozycji pracy? Co dalej zamierza robić? Czy żałuje swojej decyzji? Czy zawsze marzył o karierze? To tylko kilka przykładów z bardzo wielu pytań, jakie usłyszy zwierzę.
- Możemy na środek zaprosić (k...
Aby przeczytać dalszą część artykułu,
Zaloguj się
Marzena Tyl
Doktor z zakresu literatury staropolskiej, nauczycielka i bibliotekarz.
