Strona główna Materiały do pracy Scenariusze lekcji Codzienne życie mieszkańców wsi Lipce na podstawie powieści „Chłopi” Władysława Reymonta

Codzienne życie mieszkańców wsi Lipce na podstawie powieści „Chłopi” Władysława Reymonta

Joanna Kostrzewa
Autor: Joanna Kostrzewa

Scenariusz lekcji do powieści „Chłopi” Władysława Reymonta oparty jest grywalizacji. W ciągu dwóch godzin lekcyjnych, dzięki przygotowanym pytaniom do turnieju wiedzy, uczniowie i uczennice utrwalają oraz porządkują informacje na temat świata przedstawionego powieści: czasu i miejsca akcji, bohaterów oraz wydarzeń. Podczas przygotowywania zadań wykorzystano fragment powieści znajdującej się na stronie: https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/chlopi/ . Grywalizacja (inaczej gamifikacja) w nauczaniu polega na tym, że przedmiot, dział, praca z lekturą, zostają na tyle przemodelowane, że przypominają grę. Grywalizacja na języku polskim podczas omawiania powieści „Chłopi” Władysława Reymonta, która współczesnej młodzieży może okazać się trudna, choćby ze względu na język, z pewnością zmotywuje uczniów i uczennice do aktywności na lekcji, ponieważ zostaje pobudzona ich wewnętrzna motywacja – rywalizacja w grze, ciekawość czy szybkie tempo nie pozwalają się im nudzić i angażują w pracę.

Codzienne życie mieszkańców wsi Lipce na podstawie powieści „Chłopi” Władysława Reymonta

Etap szkolny

Liceum

Jednostka lekcyjna

Godzina lekcyjna

Cele

Utrwalę wiadomości na temat świata przedstawionego powieści „Chłopi” W. Reymonta („Jesień” – poziom podstawowy i „Zima” – poziom rozszerzony).

Kryteria sukcesu/kryteria nauczania/NaCoBeZU:

Przedstawiam elementy świata przedstawionego wraz z przykładami na podstawie powieści „Chłopi” W Reymonta („Jesień” – poziom podstawowy i „Zima” – poziom rozszerzony).

Związek z wcześniejszą wiedzą: uczniowie i uczennice znają treść powieści „Chłopi” W. Reymonta („Jesień” – poziom podstawowy i „Zima” – poziom rozszerzony).

Metody:

  • burza mózgów,
  • turniej wiedzy o lekturze.

Formy pracy:

  • praca w parach,
  • praca w grupach.

LEKCJA PIERWSZA

Przygotowanie sali: przygotuj wcześniej stanowiska pracy dla zespołów, w których uczniowie i uczennice będą rywalizować ze sobą w turnieju (złącz ławki, by powstało około pięć stanowisk). Na ławkach przy każdym stanowisku połóż dzwonek recepcyjny lub dzwonek hotelowy, dzięki któremu uczniowie będą mogli sygnalizować gotowość do udzielenia odpowiedzi. Jeśli nie posiadasz podobnego dzwonka, wydziel uczniom czas na udzielenie odpowiedzi (np. przy użyciu stopera w telefonie, po upłynięciu wyznaczonego czasu dźwięk stopera przerywa uczniowskie burze mózgów i wymagane jest zapisanie odpowiedzi i oddanie jej nauczycielowi).

Przebieg lekcji

Wstęp:

Gdy uczniowie i uczennice wejdą do sali lekcyjnej, wyjaśnij im, na czym będzie polegała lekcja – wezmą udział w turnieju wiedzy. Został on przygotowany w oparciu o treść utworu „Chłopi” W. Reymonta („Jesień” – poziom podstawowy i/lub „Zima” – poziom rozszerzony). Połącz uczniów i uczennice losowo w pięć grup. Wyjaśnij zasady turnieju i opowiedz, że zadaniem uczniów będzie udzielenie odpowiedzi na pytania nauczyciela. Uczniowie i uczennice w zespole mogą się naradzać, ale odpowiada ten zespół, który jako pierwszy naciśnie dzwonek recepcyjny (lub w wersji drugiej uczniowie i uczennice mają wydzielony czas na zapisanie odpowiedzi), w kwestiach spornych decyzję dotyczącą tego, który zespół odpowiada, podejmuje nauczyciel. Za każdą poprawną odpowiedź zespół otrzymuje punkt.[1]

Zasadnicza część lekcji

Uczniowie i uczennice biorą udział w turnieju, odpowiadając na pytania nauczyciela.

„Jesień” – poziom podstawowy:

  1. Dlaczego Agata zdecydowała się opuścić rodzinę Kłębów?

Odp.: Nie było dla niej pracy, za którą otrzymywała wyżywienie i kąt do spania, gdyż zbliżała się zima i miała odczucie, że niepotrzebnie zajmuje miejsce.

  1. Od jakich prac polowych rozpoczyna się część pierwsza „Chłopów” („Jesień”)?

Odp.: Wykopki – kopanie ziemniaków.

  1. Jak zwracali się do księdza mieszkańcy wsi Lipce?

Odp.: Dobrodziej.

  1. Jak miała na imię siostra Antka Boryny?

Odp.: Józka.

  1. Co to jest wycug?

Odp.: Gospodarz przepisuje ziemię dzieciom w zamian za opiekę: pożywienie i miejsce do spania.

  1. Kim był Ambroży?

Odp.: Kościelny, znał się na chorobach.

  1. Jakie talenty przejawiał Witek?

Odp.: Potrafił skonstruować np. ptaka, który potrafił się poruszać.

  1. Jak się nazywała Jagna Dominikowa?

Odp.: Pacześ.

  1. Kto zasugerował Maciejowi Borynie, że mógłby się ożenić z Jagną?

Odp.: Wójtowie.

  1. Jaką karę otrzymał Witek za niedopilnowanie krowy?

Odp.: Maciej Boryna go pobił.

  1. Dlaczego Maciej Boryna musiał jechać „na sądy”?

Odp.: Jewka oskarżyła go o ojcostwo swojego dziecka.

  1. Jak mieli na imię synowie Dominikowej, bracia Jagny?

Odp.: Szymon i Jędrzych.

  1. Kim był Kuba?

Odp.: Parobek Boryny, opiekował się końmi.

  1. W jaki sposób dorabiał Kuba?

Odp.: W lesie, łapał ptaszki w sidła i sprzedawał.

  1. Kim był Jankiel?

Odp.: Żyd, prowadził karczmę.

  1. Kim jest Jaś?

Odp.: Syn organistów, uczył się „w klasach” na księdza.

  1. Co Boryna kupił Jagnie podczas jarmarku?

Odp.: Wstążkę i chustkę.

  1. Jaka praca na roli była kolejną po wykopkach?

Odp.: Wycinanie kapusty.

  1. Kim był swat?

Odp.: Swat chodził do panny i jej rodziców z pytaniem, czy kawaler może starać się o rękę panny.

  1. Kto był swatem Boryny?
  2. ...

Aby przeczytać dalszą część artykułu,