Odpowiednie dać rzeczy słowo, czyli o trudnej sztuce retoryki

Wymagania podstawy programowej:

Klasy VII–VIII.

III. Tworzenie wypowiedzi.

1. Elementy retoryki. Uczeń:

1) funkcjonalnie wykorzystuje środki retoryczne oraz rozumie ich oddziaływanie na odbiorcę.

 

Przygotowanie do lekcji:

uczniowie przynoszą na lekcje komórki/tablety z dostępem do Internetu.

 

Kryteria sukcesu:

• umiem dotrzeć do informacji i zdefiniować pojęcie retoryka,
• wyszukuję, analizuję informacje zaczerpnięte z tekstu,
• rozumiem pojęcie perswazji i potrafię zaobserwować strukturę tekstu o takim charakterze,
• rozumiem i nazywam intencję wypowiedzi o charakterze argumentacyjnym,
• umiem wyciągnąć wniosek z przesłanek i przesłanki z wniosku, czyli konstruuję argumenty logiczne,
• podejmuję próby posługiwania się środkami retorycznymi.

 

Przebieg lekcji

1. Lekcja zaczyna się od przedstawienia się wszystkich uczniów imieniem i epitetem nazywającym pozytywną cechę ucznia.
2. Uczniowie uzasadniają wybór tej cechy, kończąc zdanie:

Lubię tę cechę u siebie, ponieważ …………………………………………….......…………….

3. Nauczyciel przedstawia cel lekcji: Będziemy zastanawiać się nad tym, jak skutecznie przekonać kogoś do swoich racji i postaramy się zaobserwować środki językowe, które pomagają przekonać odbiorcę do naszych racji.
4. Na początek definiujemy pojęcie "retoryka".

Uczniowie, korzystając ze smartfonów, szukają informacji dostępnych na stronach internetowych i na tej podstawie dopisują słowa skojarzenia, zapisując je w postać krzyżówki z hasłem (karta pracy, załącznik 1), np.

 

 

Na tej podstawie definiują pojęcie "retoryka", zwracając uwagę na cel wypowiedzi retorycznej i środki osiągania celu (uzupełnianie luk w zdaniach z karty pracy):

Retoryka jest ………………………………………. Celem wypowiedzi retorycznej jest kształcenie …………………………… i uczenie ……………………………………………. Dla osiągnięcia celu wypowiedź retoryczna zawiera określone środki perswazji. Należą do nich: …………………………………………………………………………………………. Równie ważne jest przygotowanie wystąpienia, co jego ……………………………………

 

5. Obserwacja tekstu o charakterze retorycznym, nazywanie jego cech i środków służących realizacji celu wypowiedzi.

 

ORĘDZIE MIĘDZYNARODOWEGO INSTYTUTU TEATRALNEGO

NA MIĘDZYNARODOWY DZIEŃ TEATRU – 27 MARCA 2014

• Gdziekolwiek na Ziemi mieszkają ludzie, rodzi się tam niepowtarzalny Duch Teatru.
• Pod drzewami w małych wioskach, a także na nowoczesnych scenach światowych metropolii; w szkolnych korytarzach, na polach i w świątyniach; w slumsach i na miejskich placach, w domach kultury i piwnicach biedaków ludzie zbliżają się do siebie, by współuczestniczyć w efemerycznych światach teatralnych, które tworzą, by wyrazić swą ludzką złożoność, różnorodność, słabość w żywym ciele, w oddechu, w głosie.
• Spotykamy się, by szlochać i by pamiętać; by śmiać się i rozmyślać; by uczyć się, by zaświadczać, by marzyć. Spotykamy się, by zamyślić się nad zręcznością techniki i by ucieleśnić bogów. Aby wspólnym...