Śmiało można stwierdzić, że cyfryzacja opanowała naszą rzeczywistość, jest obecna w wielu obszarach naszego życia. Czy to dobrze, czy źle? Nie nam to oceniać. My, nauczyciele poloniści, lektorzy języka polskiego powinniśmy spokojnie zastanowić się, jak można wykorzystać technologię i zastosować ją twórczo i efektywnie w swojej pracy. Rzeczywistość cyfrowa dotyczy także, jeśli nie przede wszystkim,naszych uczniów, ich rodziców i nas samych. Postawmy sobie pytanie: „Jak sobie radzę z technologią jako polonistka i lektor?”.
Pomyślmy chwilę nad tym, co dla technologii w szkole i na lekcjach jest ważne, niezastąpione, konieczne. Cyfrowa szkoła to miejsce, w którym każdy uczeń powinien mieć swoje miejsce pracy. Swobodny dostęp do internetu, kamera internetowa, słuchawki i – oczywiście – dobry sprzęt komputerowy to podstawa. Jeden laptop dostępny dla na całą klasę nie ma sensu, to nieporozumienie. Stanowisko nauczyciela również musi być wyposażone w podobny sprzęt, a nawet wzbogacone o inne urządzenia, np. w projektor, rzutnik, ekran, głośniki, tablet czy tablicę multimedialną. Jednak nie o sprzęt i gadżety tutaj najbardziej chodzi. Cała mądrość, według mnie, polega na świetnie przygotowanym nauczycielu, który będzie chętnie z tych dobrodziejstw korzystał. Z motywacją i pewnością siebie nauczyciela/lektora będzie łatwiej również uczniom i słuchaczom lekcji czy kursu. Wspomniana mądrość leży w skuteczności, łatwości, ale i przyjemności wykonywanej pracy. Ćwiczenia interaktywne oraz gry edukacyjne, które będą dobrze przemyślane i właściwie zbudowane, łatwiej „przyciągną” i skoncentrują uwagę ucznia na danym temacie. Nauczyciel ma być swego rodzaju przewodnikiem po wirtualnym świecie, ma otwierać konkretne i kolejne drzwiczki tak, by uczeń wyszedł z lekcji zmotywowany i usatysfakcjonowany korzystaniem z edukacji cyfrowej, a nie czuł, że stracił czas. Idealnie, kiedy w relacji nauczyciel – uczeń panuje harmonia i obie strony mogą się od siebie uczyć. My uczymy języka polskiego uczniów, a uczniowie uczą nas technologii. Dla każdego ta wiedza i umiejętności są jak chleb powszedni, czyż nie? Co z materiałem, który mamy zrealizować? Otóż uważam zdecydowanie, że nie wszystkie treści uda się zrealizować multimedialnie i wirtualnie, tak więc ważna jest rola polonisty, który musi selekcjonować treści, by były optymalnie podane zainteresowanym. Co ważne, według mnie nie ma uniwersalnej zasady co do częstotliwości stosowania nowych mediów w szkole, wszystko zależy od tematu, odbiorcy i nadawcy oraz kanału, którym się komunikujemy. Złoty środek jest ogromnie ważny.
Media elektroniczne i cyfrowe są idealnym narzędziem do komunikowania się ze światem oraz dzielenia się swoimi projektami i pracami. Wymiana pomysłów, doświadczeń, sugestii może odbywać się między klasami oddalonymi od siebie na obszarze Polski i nie tylko. Dzięki mediom możliwa jest współpraca szkół, nauczycieli i uczniów. Dzięki mediom również lekcje języka polskiego mogą być atrakcyjniejsze. Analiza i interpretacja tekstów literackich to zasadnicza część programu kształcenia. Jak zatem wykorzystać media do wsparcia tej pracy? Na popularnych kanałach społecznościowych literatura kwitnie! Uczniowie tworzą z zaangażowaniem grupy i konta bohaterów literackich. Można także oglądać produkcje wideo uczniów, którzy wcielają się w różne role bohaterów literackich. W łódzkich gimnazjach takie praktyki są stosowane i to jest świetne! Uczniowie zaangażowani aktorsko, chociażby w postać „pani, która zabiła pana”, czyli swojego męża z ballady LilijeAdama Mickiewicza to doskonały sposób na przyswojenie wiedzy o Balladach i romansach.Analiza i interpretacja powinny być wspomagane przez bodźce, np. słuchowe, wizualne czy dotykowe. Uwielbiam omawiać wiersz po wcześniejszym odsłuchaniu wersji muzycznej lub po obejrzeniu zwiastuna filmu. Media „otwierają” nam uczniów. Co to znaczy? Uczniowie na zasadzie własnych doświadczeń związanych z projekcją filmu, ze słuchania muzyki czy rozmów z rodzicami i dziadkami mogą nawiązywać do tekstów omawianych na lekcjach języka polskiego. Całkowicie uważam, że media powinny wspierać polonistów w ich warsztacie. Na kanale YouTube jest wiele przydatnych filmów. Oczywiście nie wszystkie mają charakter edukacyjny. Liczy się selekcja i kreatywność, najpierw nauczyciela, a potem ucznia. Zachęcam do tworzenia quizów z filmów z YT w programie EDpuzzle, który daje możliwość dodawania pytań do wybranych momentów wideo.
O komunikacji międzyludzkiej uczył się każdy z nas na studiach. Pamiętamy o jej elementach, czyli: nadawcy, odbiorcy, kanale i komunikacie. Zastanówmy się, czy w nowoczesnym nauczaniu w cyfrowym świecie jest szansa na skuteczną komunikację między uczniem i nauczycielem? Jak ten proces wygląda, a jak p...
Aby przeczytać dalszą część artykułu, Zaloguj się